هویت زیبایی شناختی برنامه درسی

 

 

آموزش هنر یکی از مهمترین بخش های برنامه درسی مدارس محسوب می شود.اما در حال حاضر با اینکه پژوهش های مختلف این امر را تایید می کند همچنان درس هنر به عنوان درس جانبی و حاشیه ای در مدارس امروز در نظر گرفته می شود.

اهداف آموزش زیبا شناختی

-      پرورش سواد هنری در دانش آموزان

-      قادر ساختن جوانان با بیان ادراکات و احساسات و...از طریق یکی از رسانه ها یا وسایل مختلف

- توانا ساختن دانش آموزان در انتقال تجربه ی انسانی از طریق بیان هنری و معنا بخشیدن و تفسیر بیان خلاق خود و دیگران

قلمرو های عمده پژوهش

-      دسته ای در صدد برجسته کردن اهمیت هنر در برنامه  عمومی مدرسه هستند.

-      دسته ای درصدد مطرح کردن ایده های زیبا شناختی در  خصوص اکتساب دانش و همچنین نحوه ی تفکر و اندیشیدن هستند.

-  -  پژوهش هایی که در صدد بررسی ارتباط هنر و جامعه هستند.

-  پژوهش هایی که تاکید بر ارتباط بین تئاتر و برنامه درسی دارند

-  پژوهش هایی که درصدد تدارک ابزارهای مفهومی و نظری با استفاده از     ایده های مرتبط با هنر برای درک و فهم برنامه درسی و تدریس هستند.

-  پژوهش هایی که به ایده ی پست مدرن از برنامه درسی به عنوان متن زیبا شناختی و هنری پرداخته اند.

هری برودی

عقاید و اندیشه های مهم:

-تعلیم و تربیت اساس تمام حوزه های پژوهشی و هنر خود،اساس تعلیم و تربیت است.

-      او هدف عمده آموزش و پرورش را تحقق خویشتن می داند و هنر نقش مهمی به کمک در تحقق خود دارد.

-      زیبا شناختی وسیله ای برای آموزش ارزش هاست.

-      آموزش هنر به افراد برای درک مبتنی بر تحلیل برای توانایی انتقال احساسات در قالب تصور

-      پرورش فکر و ذهن صرفا مستلزم پرورش تخیل است.

-      تاکید بر کاربرد سیاسی تصور و ضرورت تربیت دانش آموزان برای رمز گشایی.

ماکسین گرین

دیدگاههای عمده:

-  تاکید بر تجربیات فردی در فرایند تربیت و در نظر گرفتن آن به عنوان اقدام اخلاقی

-  تاکید بر اهمیت خویشتن یابی و خود آگاهی انتقادی جوانان

-  فراهم نمودن دید انتقادی در جوانان نسبت به مسایل مختلف از طریق تجارب هنری و تجارب اجتماعی.

-  مردود شمردن هر نوع تصمیم گیری در مورد برنامه درسی قبل از آموزش

-  تاکید بر علایق ،تجربه های گذشته و تمایلات ابراز شده دانش آموزان در تصمیم گیری.

-  تاکید بر زیبا شناختی جهت پرورش و غنی ساختن تصورات دانش آموزان برای بازشناختی و بازیابی مفاهیم و برقراری ارتباط بین تعابیر و برداشت ها توسط تصورات گوناگون.

الیوت آیزنر       از جمله شهیرترین و نافذترین صاحب نظر در حوزه برنامه درسی و زیبا شناختی .او معتقد است محیط ، نگرشهای هنری را شکل می دهد و تعلیم و تربیت هنری سهم بسزایی در رشد بچه ها دارد.

      آیزنر از 8صلاحیت و توانایی کلیدی که از طریق تربیت هنری حاصل می گردد نام می برد که عبارتند از :  درک هنری، توجه به ظرافت، راه حل های مختلف برای مسایل، توانایی تغییر دادن هدفها در طی فرایند، توانایی تصمیم گیری در غیاب قواعد از پیش تعیین شده،رشد و پرورش تخیل، توانایی برای انجام کار در محدوده یک رسانه ، توانایی دیدن چیزهایی که تا کنون از دید فرد پنهان بوده اند.

      او معتقد است رسالت مدرسه وسیع تر از آن است که نحوه ی امرار معاش را به دانش آموزان بیاموزد،بلکه مکانی است که به دانش آموزان یاد می دهد چگونه یک زندگی را بسازند.

برداشت آیزنر از برنامه درسی

برنامه در سی صریح     برنامه درسی پنهان     برنامه درسی پوچ

  آیزنر 4برداشت را که در آن تدریس یا برنامه درسی می تواند به عنوان هنر تلقی شود شناسایی کرده است:

1- کلاس درس برای معلم و دانش آموزان نوعی تجربه زیبا شناختی است

2- معلم مانند نقاشان،نوازندگان و ... است.

3- هنرمندی در تدریس نیازمند چیزی بیش از امور روتین و مواردی است که معلم با آن نیاز دارد.

4- تدریس مانند هنرها،به نتایجی می انجامد که از ابتدا قصد نشده بود.

     همچنین آیزنر بین هنر و صنعت تمایز قایل می شود و صنعت را مهارتی برای رسیدن به نتایج از پیش تعیین شده می داند.اما هنر را فرایندی    می داند که در آن مهارتها برای کشف اهداف در جریان امور مورد استفاده قرار  می گیرد.

انتقاد و خبرگی

     از دید آیزنر انتقاد جنبه ی اجتماعی و فاش کردن ادراکات خبره برای دیگران است.آیزنر انتقاد را دارای 3جنبه می داند:

     -توصیفی

     -تفسیری

     -ارزیابی

5جنبه مختلف آموزشی مدرسه ای  که توسط فرد خبره آموزشی باید مورد توجه قرار گیرد:

1- بعد قصدی و عمدی  2- بعد ساختاری یا سازمانی 3- بعد برنامه های درسی   4- بعد تربیتی  5- بعد ارزیابی

جوزه روزاریو

ترجمه و تبدیل آثار و اندیشه های ”هارولد راگ“در عرصه زیبا شناختی و برنامه درسی.

- مقایسه نظریه ”دیویی“در زمینه دانستن با نظریه زیبا شناختی ”هارولد راگ“

وانتقاد از دیویی به دلیل برداشت های کاملا محاسباتی و همچنین روش حل مساله ودر ادامه تاکید بر الگوی وابسته به مکاشفه ”راگ“

الگوی زیبا شناختی ”راگ“

-  در ابتدا وجود چیزی گنگ و مبهم از دید هنرمند

-  دستیابی به بینشی ناگهانی و جدید در رابطه با امر مبهم

-  تسلط بر فنون

-  فرایند بکارگیری فنون در شکل دهی و باز شکل دهی کار

-  خود انتقادی ،نارضایتی از کار ،توجه به دقت و درستی زیاد و تغییر مداوم

الیزابت والانس

مقایسه پژوهش زیبا شناختی با پژوهش کیفی:

1- پژوهش زیبا شناختی هم به دنبال اهداف پژوهش تجربی است.

2-پژوهش زیبا شناختی در جو و فضای آموزشی امروز بسیار مطلوب است.

تاکید بر شباهت برنامه درسی و هنر و بازگو کردن نکات اشتراک آن از جمله:

-هر دو محصول و ساخته بشر هستند.

-هر دو وسیله برقراری ارتباط بین سازندگان ومخاطب هستند.

-هر دو وابسته به معنایشان برای مخاطب در هنگام مواجهه با آنها هستند.

-هر دو حد و حدودی را برای تجربه و فعالیت مخاطبشان فراهم می کنند.

-      هر دو از سنجش و نقد استقبال می کنند.

-      ...

-       

لاندن بییر

- مجزا کردن تجربه زیبا شناختی از وقایع شخصی،اجتماعی و سیاسی آن را ضعیف و بی خاصیت می سازد.

-      نظریه های نگرشی تنها بر جنبه های نمایشی و ظاهری آثار هنری تمرکز دارند.

-      ارزشیابی از امور هنری تنها به جنبه های سطحی و رسمی آن محدود می شود

-      تاکید بر توجه به نقش ،جایگاه و اهمیت ”ارتباطی ”هنرها

-      خواهان توجه بیشتر به ابعاد زیبا شناختی در تدریس و ارزشیابی.