انواع طرح های برنامه درسی : curriculum

  . Curriculum:برنامه درسی

 2. Curriculum Field: حوزه برنامه درسی

 3. Curriculum Domain: قلمرو برنامه درسی

 4. Curriculum Planning: برنامه ریزی درسی

 5. Curriculum Development: تدوین و تولید برنامه درسی یا برنامه ریزی درسی

 6. Curriculum Design: طرح (الگوی) برنامه درسی یا طراحی برنامه درسی

 7. Constructivism: ساخت و سازگرائی یا سازنده گرائی

 8. Structure/Structuralism: ساختار یا ساختار گرائی

 9. Progressivism: پیشرفت گرایی

 10. Progressive پیش رو یا پیش رونده

 انواع طرح های برنامه درسی :

 1.طرح هایی که برشایستگی ویژه تاکیدمی کنند :

بیشترطرح های نوع اول درمدارس حرفه ای وفنی به کارمی رودوبرعملکردهای خاصی تکیه می کنددراین طرح هارابطه ی مستقیم میان هدف هاوفعالیت های یادگیری اجراراموردتوجه قرارمی دهد.رفتارغایی یادگیرنده حاصل تجارب یادگیری فراوانی است که به وسیله ی آن هاخودیادگیرنده هدف هاومعیارهای عملکردرامشخص می کند(هدف های رفتاری – عملی – شایستگی ها) که درآموزش ماشین نویسی یادگیرنده بایدمعلومات خودرادرباره ی مثلا ردیف حروف قبل ازحرکت بسوی کسب مهارت ماشین کردن فرم های خاص نشان دهد.بنابراین نقش عملکردهایی که یادگیرندگان بایدیادگیرندبه صورت یادگیری کارهاوفعالیت هاومهارت هابه طورصحیح وتدریجی ومتوالی وقابل نشان دادن مشخص می شوند.

 2.طرح هایی که برفعالیت هاومسائل اجتماعی تاکیدمی کنند :

طرح هایی که برفعالیت هاومسائل اجتماعی تاکیدمی کنندومبتنی برسه نظریه طراحی شده اند. الف)نظریه ی رویکردهایی به نقش های اجتماعی یاحوزه های زندگی اجتماعی وطرح برنامه درسی بایدازواقعیت زندگی انسان به عنوان موجوداجتماعی پیروی می کند. ب) نظریه ای که برنامه درسی بایددرگرداگردجنبه هایامسائل زندگی اجتماعی تنظیم گردد. ج) نظریه بازسازی های اجتماعی که بحث بهسازی اجتماع ازطریق درگیرکردن مستقیم مدارس ودانش آموزان بانقش هاوکارکردهای آن بایدهدف اساسی واصلی برنامه درسی باشد.(مخرج مشترک همه برنامه درسی است). این طرح ها روی فعالیت و یا مسائل اجتماعی بیشتر از معارف و موضوع های درسی تاکید میکنند و فعالیت ها و مسائل اجتماعی را هسته مرکزی خود قرار می دهند و به عنوان ملاک اصلی انتخاب محتوا و آموزش در چهاچوب موضوع درسی بکار میروند. مسائلی مثل ارتباط یا کسترش آزادی یا وحدت و ....

 3.طرح هایی که برنیازهاوعلاقه های فردی تاکیدمی کنند :

این طرح بوسیله ی روسوباانتشارکتاب تربیتی (امیل) درقرن 18 آغازشد. مشخصات این طرح ها بگونه ای است که مبتنی بر شناخت نیازها و علائق یادگیرنده میباشد این طرح ها بشدت انعطاف پذیر است و یادگیرنده با حق انتخابی که دارد با راهنمایی معلم و مدرسه برنامه دلخواه خود را طرح میکند آموزش بطور فردی است و معلم نقش راهنما را دارد.

4.طرح هایی که برموضوع های درسی تاکیدمی کنند :

 طرح غالب برنامه های تحصیلی در واقع طرح چهارچوب برنامه موضوع های درسی است که معمولا از شاخه های اصلی معرفت شری سر چشمه میگیرند.

دراین طرح موضوع درسی توسط معلم گفته وتوسط یادگیرنده یادگرفته می شود ( دسیپلینی ) ویژگی این طرح ها :

 الف ) سلسله مراتب موضوع درسی :

 طرح برنامه تحصیلی به طور دقیق و منظم به موضوع های درسی تقسیم میشود و هریک از موضوع ها مطابق با سطوح و پایه تحصیلی به موضوع های کوچکتر تقسیم میشود.

 ب) اصل ساخت خودمعارف وعلوم دیسیپلینی است .

دیسیپلین مجموعه ای از تعمیم های اساسی حوزه ای از معرفت است کخ مرزهای پژوهش و شمول معرفت را تعیین میکند و پایه و اساسی میشوند برای کشف هر چیز دیگری که در چهاچوب این حوزه ها وجود دارند.

 سه صفت اساسی دیسیپلین :

ساده سازی تحلیلی ( مفهوم سازی و استفاده از نمادها )

 هماهنگی ترکیبی ( ساختار ترکیبی از مفاهیم و روابط و سلسله مراتب میان آنها )

 پویایی ( مفاهیم دیسیپلین شناخت های جدید و روابط نو را پیشنهاد میکند )

برنامه‌ریزی درسی موضوع‌محور

برنامه‌ریزی درسی موضوع ‌محور حول محور موضوعات درسی و مواد علمی سامان می‌یابد و تمرکزش روی موارد درسی است. این رویکرد، قدیمی‌ترین و معمول‌ترین روکرد برنامه‌ریزی درسی است.

 در برنامه درسی موضوع‌محور، خود موضوع درسی برای سازماندهی ساختار اینکه چه چیزی آموخته شود و چگونه آموخته شود به کار می‌رود. در ناب‌ترین شکل این برنامه درسی، حیطهٔ موضوع درسی توسط کارشناسان همان مادهٔ درسی طراحی می‌شود و این با استفاده از مطالعهٔ ابزارها و روشهای پژوهش در موضوع درسی خاص انجام می‌شود. تأکید، بر افزایش فهم واقعیت‌های اساسی، مفاهیم، اصول و فرایندهای خاص هر موضوع درسی است. برنامه درسی بر عقاید پایدار و شیوه‌های خاص هر مادهٔ درسی تأکید می‌کند.

دکتر فضلعلی زاده